Show Menu
Cheatography

HMP 14- Psychoanaliza Cheat Sheet by

Wykład z Historii Myśli Psychologicznej, II semestr psychologii na Uniwersytecie Warszawskim. Notatki służą powtórce przed egzaminem

Źródła psycho­analizy

Powstanie poza uniwer­syt­etami w wyniku rozważań Sigmunda Freuda
Synteza licznych idei, bazowanie na obserw­acjach klinic­znych i autoan­alizie
Koncepcja Heinrotha
Leibniz, Herbart, Fechner
Nieświ­adomość
Fechner
Metafora życia jako góry lodowej- większość psychiki jest polem działania nieświ­adomych sił
- Pojęcia energii psychi­cznej i zasady przyje­mności
Psycho­terapia w formie rozmowy
Spopul­ary­zowana przez kościół episko­palny w USA
Darwin
Nieświ­ado­mość, nierac­jon­alność człowieka, konflikty psychi­czne, marzenia senne i ich ukryta symbolika oraz seksua­lność
Nieliczni lekarze XIX w
Seksua­lność małych dzieci
Moll
Miłość seksualna małego dziecka do rodzica innej płci
Pierre Janet
Analiza snów jako metoda terapii histerii

Sigismund Schlomo Freud

Psycholog, neurolog
Twórca psycho­analizy
Jeden z najwię­kszych intele­ktu­alistów swoich czasów
Kilkan­aście razy nominowany do Nagrody Nobla (medycyna, litera­tura)
Przez kilkan­aście lat brał kokainę
Problemy seksualne, psycho­som­aty­czne, nerwica, migreny
Agresja, władczość, dogmat­ycz­ność, mściwość
Katharsis
Problemy psychiczne (kompl­eksy) znikają lub słabną przez ujęcie ich w słowa i uświad­omienie
Przeni­esienie
Nieświ­adome obsadzenie terapeuty przez pacjenta w roli ważnej z dzieci­ństwa osoby
Seksualna geneza wszystkich zaburzeń nerwic­owych
Technika swobodnych skojarzeń
Mówienie podczas terapii tego, co przyjdzie do głowy
Analiza marzeń sennych
Dla poznania nieświ­adomych konfliktów
Całkowity determ­inizm w psychice
Pomyłki freudo­wskie- przeję­zyc­zenia ujawni­ające coś nieświ­adomego
Opór
Narasta u osoby w trakcie terapii wraz ze zbliżeniem do ważnych treści. Należy z nim walczyć
Wyparcie do nieświ­ado­mości
Łączy się z oporem, następuje wobec tego, czego pacjent nie chce wiedzieć

Niektóre tłumac­zenia marzeń sennych

Zabawa z małymi dziećmi
Mastur­bacja
Łysy dziad
Kastracja
- Jazda samochodem
- Chodzenie po drabinie
- Przech­odzenie przez most
- Jazda koniem po łąkach i polach
Stosunek seksualny
Dom z balkonem
Ciało kobiety
Dom z prostą fasadą
Ciało mężczyzny

Teoria psycho­ana­lit­yczna, c.d.

Trzy poziomy świado­mości
- Nieświadomość
- Przedświadomość
- Świadomość
Dwie siły popędowe
- Życie (eros)
- Śmierć (tanatos)
Mają źródła biolog­iczne, bezwzg­lędnie dążą do zaspok­ojenia, ukieru­nkowane na cel
Trzy warstwy osobowości
- Id- Kieruje się zasadą przyje­mności, kłębią się w nim popędy
- Ego- mediator pomiędzy id, superego i rzeczy­wis­tością. Kieruje się zasadą realizmu
- Superego- karzące sumienie, kieruje się zasadą doskon­ałości, wrogie wobec id
Lęk neurot­yczny
Obawa przed wymkni­ęciem się id spod kontroli i karą
Lęk moralny
Obawa przed własnym sumieniem
Lęk realis­tyczny
Związany z zagroż­eniami w świecie zewnęt­rznym
Mechanizmy obronne
Stosowane w celu radzenia sobie z lękiem. Typowy dla danego człowieka, trwały zestaw mechan­izmów obronnych, to jego indywi­dualny charakter

Koncepcja rozwoju psycho­sek­sua­lnego

Wg. Freuda, najważ­niejszy aspekt psycho­analizy
Model pięcio­fazowy
Uniwer­salny, inhere­ntnie związany z rozwojem seksualnym.
1.Faza oralna (1 r.ż.)
- Lokali­zacja popędu seksua­lnego w okolicy jamy ustnej
- Problem ssania
2. Faza analna (2 i 3 r.ż.)
- Lokali­zacja popędu seksua­lnego w odbycie
- Problem treningu czystości
3. Faza falliczna (4-6 r.ż.)
- Popęd seksualny w okolicach narządów płciowych
- Kompleks Edypa lub Elektry
4. Faza latencji (do dojrze­wania płciowego)
5. Faza genitalna (od dojrza­łości płciowej)
- Zdolność do miłości i pracy (zdrowie) lub choroba psychiczna
Kompleks Edypa
Przera­źliwy lęk kastra­cyjny. Jego przezw­yci­ężenie polega na zident­yfi­kowaniu się z budzącym lęk ojcem i prowadzi do powstania superego
Kompleks Elektry
Zajadła zazdrość o członek. Odpowi­ednik kompleksu Edypa, przezw­yci­ężenie polega na identy­fikacji z matką.

Znaczenie i krytyka psycho­analizy

Nadanie wielkiej wagi seksua­lności
- Seksualne podłoże zaburzeń psychicznych
- Wczesn­odz­iecięce konflikty
- Nieświadomość
- Mechanizmy obronne
Wyzwanie dla pozyty­wizmu i racjon­alizmu
Inspiracja dla rozwoju psycho­logii
Bardziej świato­pogląd niż weryfi­kowalna teoria naukowa
- Spekul­atywne interpretacje
- Przesz­aco­wanie wagi popędu seksualnego
- Błędne założenie o determ­inacji życia przez pierwsze 6 lat
Psycho­terapia mało skuteczna, kosztowna, wielol­etnia
Do lat 30' XX w. psycho­analiza była czymś hermet­ycznie dostępnym niemal tylko Żydom
Przez długi czas dominacja w psycho­logii i wielkie wpływy w psychi­atrii
Powstanie prywatnych praktyk psychi­atr­ycznych
Otwarcie na innego typu pacjentów (zamoż­nych, wykszt­ałc­onych, z innymi zaburz­eniami)
Wzrost zainte­res­owania zdaniem, przeży­ciami, lękami i wstydem pacjenta
Odebranie wiaryg­odności ofiarom seksua­lnego wykorz­ystania
Wykluc­zenie innych zaburzeń niż nerwic­owych
Freud uważał, że tylko nerwice da się leczyć
 

Alfred Adler

Psychi­atra, psycholog, pedagog
Feminista, socjal­dem­okrata
Twórca psycho­logii indywi­dualnej
Ważnym aspektem poczucie niższości
Waga procesów społec­znych
Wpływ na rozwój psycho­analizy i myśli Rottera oraz Maslowa
- Poczucie wspólnoty
- Zainte­res­owania społeczne
- Wrodzona skłonność do współp­racy, mogąca się rozwijać
Dążenie do doskon­ałości ("Wielki popęd ku górze")
Próba skonde­nso­wania własnych braków, którego źródłem jest poczucie niższości
Twórcza jaźń
Każdy może kształ­tować świadomie swoje życie
Niewielkie znaczenie seksu i nieświ­ado­mości

Carl Gustav Jung

Psycho­ana­lityk, psychiatra
Twórca psycho­logii analit­ycznej
Kluczowość rozwoju wewnęt­rznego nastaw­ionego na osiągn­ięcie harmonii i pełni, rozpoz­nanie, rozwin­ięcie i zrówno­ważenie wszystkich własnych tendencji
Jest to dążenie do jaźni (indyw­idu­ali­zacja)
Nieświ­adomość zbiorowa
Najgłębszy poziom psychiki, zawier­ający odzied­ziczone podstawowe doświa­dczenia przodków, wraz z gatunkami przedl­udzkimi
Archetypy
Symbol­iczne skróty doświa­dczeń przodków o wielkiej sile uczuci­owej, zarazem tendencje zachowań. Szczególne archetypy:
- Persona- maska, rola społeczna
- Anima- żeński pierwi­astek mężczyzny
- Animus- męski pierwi­astek kobiety
- Cień- niemor­alne, intens­ywne, zwierzęce pragni­enia. Sponta­nic­zność, twórczość, wgląd, silne emocje
- Jaźń- samore­ali­zacja
Tendencja ekstra­wer­tyczna i introw­ert­yczna
Funkcje psychiczne:
- Myślenie
- Uczucie
- Percepcja
- Intuicja
Percepcja i intuicja są nierac­jonalne
Zainte­res­owanie paraps­ych­ologią
Znawca magii i wierzeń religi­jnych

Podziały po śmierci Freuda

Szkoła brytyjska
- Obóz wiedeński
- Obóz londyński
- Niezależni
Szkoła francuska
Szkoła ameryk­ańska
Teorie relacji z obiektem
- Rozwój więzi bardzo małego dziecka z matką jest jednoc­ześnie rozwojem tożsamości
- Zaburzenia psychi­chiczne skutkiem patologii rozwoju tej więzi i mają jednoz­naczną interp­retację tożsamościową
- Wczesn­odz­iecięca relacja z matką (tzw. obiektem) wzorcem późnie­jszych ustosu­nkowań emocjo­nalnych do innych
- Krytyczny okres rozwoju: 2-3 lata
[Częściej używany termin "­sel­f" niż "­ego­"]

Margaret Mahler

Trzy stadia relacji z obiektem
1. Autyst­yczne (Nowor­odki)- brak relacji, dziecko zamkniętym światem
2. Symbol­iczne (2-6 msc)- relacja dwójjedna, dziecko odbiera siebie i matkę jako jedność
3. Separa­cyj­no-­ind­ywi­dua­cyjne (7-30 msc)- oddzie­lenie psychiczne od matki, wypełn­ienie pojęcia o sobie cechami indywi­dua­lnymi- własną treścią psychiczną

Otto Friedmann Kernberg

Ambiwa­lencja pacjenta wobec terapeuty
Negacja nieświ­adomych konfliktów
Szczególne zainte­res­owanie zaburz­eniami z pogranicza (nerwica, psychoza) i narcyzmem

Heinz Kohut

Psycho­ana­lityk, psychiatra
Jeden z najbar­dziej wpływowych psycho­ana­lityków w USA
Zainte­res­owanie narcyzmem
- Narcyzm patolo­giczny
- Narcyzm zdrowy
Matka powinna odzwie­rci­edlać dziecięce poczucie dumy dla zbudowania jego rdzennego ja (self)

Jacque­s-M­ari­e-Emile Lacan

Psycho­ana­lityk, psychiatra
Największy przeds­taw­iciel francu­skiej szkoły psycho­analizy
"­Powrót do Freuda­"
Stworzenie teorii łączącej psycho­analizę z filozofią
Szczególne zainte­res­owanie analizami lingwi­sty­cznymi
Ego uznawał za iluzję
Podmiot vs. złudzenie na własny temat.
Analogia do dziecka widzącego siebie w lustrze- myśli, że jest odbiciem

Anna Freud

Najmłodsza córka Freuda
Kontyn­uatorka dzieła ojca
Ustalenie kanonu klasycznej psycho­analizy
- Zmiany i uproszczenia
- Zatajenie wielu pism Freuda i zdepon­owanie w Bibliotece Kongresu USA
Psycho­analiza dzieci
W stosunku do pacjentki zastos­owała przeni­esienie
"­Obd­aro­wał­a" ją własnymi fantazjami nt. mastur­bacji, bycia bitą, erotycznej miłości do ojca
Przyjęta do Towarz­ystwa Psycho­ana­lit­ycznego
Po napisaniu rozprawy na powyższy temat

Karen Clementine T. Horney

Przeds­taw­icielka neopsy­cho­analizy
Autorka teorii nerwic
- Miała poczucie niższości, czuła złość
- Erotomanie
- Problemy nerwicowe, depresja
Sama sobie prowadziła psycho­analizę
Długi romans z Erichem Frommem
Człowiek nie jest zakład­nikiem dzieci­ństwa
Możliwość rozwoju, zmiany
Wątki femini­styczne w psycho­ana­lizie
Zazdrość o członka jako metafora
Zazdrość o lepsze warunki życia społec­znego i swobodę mężczyzn, nie o części ciała
Zazdrość o macicę (piersi)
- Metafora zazdrości o rodzenie dzieci
- Wypierana i prowadząca do dewaluacji kobiecości
Lęk podstawowy przyczyną nerwicy
- Odczucie bezrad­ności i samotności małego dziecka we wrogim świecie
- Potrzeby neurot­yczne- tworzone przez nieudolne próby uśmier­zenia lęku podsta­wowego. Uległość, izolacja lub agresja

Erich Seligmann Fromm

Psycho­ana­lityk, socjolog, filozof
Synteza freudyzmu z marksizmem
Humanizm dialek­tyczny
Zależności pomiędzy społec­znymi warunkami egzyst­encji a osobowością
M.in. faszyzm, autory­taryzm
Dialektyka w marksi­zmie- walka przeci­wieństw
Dialektyka wolności i zniewo­lenia
- W człowieku istnieje dążenie do wolności i zarazem chęć ucieczki od niej
- Im większa wolność i niezal­eżność zdobywana była przez ludzi, tym bardziej czuli się zagrożeni samotn­ością i izolacją mimo wolności kształ­towania własnego ja
- Dobre rozwią­zanie: Unia ze światem- szczera, sponta­niczna miłość i twórcza praca
- Złe rozwią­zanie: Utrata wolności na rzecz bezpie­cze­ństwa, dezint­egracja osobowości na drodze autory­tar­yzmu, destru­kty­wności lub mechan­icznego konfor­mizmu (najcz­ęstszy przypadek)
 

Comments

No comments yet. Add yours below!

Add a Comment

Your Comment

Please enter your name.

    Please enter your email address

      Please enter your Comment.

          Related Cheat Sheets

          Basic Research Methods Cheat Sheet
          HMP 2- U zarania dziejów Cheat Sheet
          HMP 6- Renesans i barok Cheat Sheet

          More Cheat Sheets by KontoDoNauki

          HMP 10- Klasyfikacja zaburzeń Cheat Sheet
          Genetyka 3- ekspresja genu Cheat Sheet
          Genetyka 4- dziedziczenie Mendla Cheat Sheet